Stedelijke vernieuwing (centrum en wijken)

Ontwikkelingen centrum ( Joost van der Geest, Paul Spruijt )
We werken verder aan de plannen voor Centrum Noord, waar de eerste resultaten van een nieuw Helmond al heel zichtbaar zijn. Er staat nog veel meer te gebeuren met de oplevering van Oranjekade en de start en verdere doorontwikkeling van projecten als Ons Oostende, Piet Blomplein, Marktkwartier en De Waart.

Nog niet afgerond. Het bestemmingsplan voor de Zuidrand van de Waard is onherroepelijk. De BIE (bouwgrond in exploitatie; een (door de Raad vastgestelde) grondexploitatie in uitvoering.) voor het Piet Blomplein is geopend. Ons Oostende heeft vertraging opgeleverd. Er wordt gezocht naar een oplossing, die nabij lijkt. Oranjekade is opgeleverd en de Citysporthal is overgedragen aan de corporatie om op die plek 104 woningen te realiseren.

Vergroening centrum ( Joost van der Geest, Paul Spruijt )
De Stadse Aa krijgt steeds meer vorm met de aanleg van het 25 Septemberpark en de ontwerpstudie naar het centrumdeel. Hiermee vergroenen we het centrum verder. Daarnaast onderzoeken we ook andere mogelijkheden tot vergroening van het centrum.

Nog niet afgerond. De aanleg van het 25 Septemberpark is na een uitgebreid participatietraject gestart. De plannen voor de vergroening van het Speelhuisplein zijn nagenoeg gereed.

Aanleg Noordelijke Lus ( Joost van der Geest, Paul Spruijt )
Met de start van de aanleg van de Noordelijke Lus, inclusief de brug bij de Waardstraat, borgen we de autobereikbaarheid van het noordelijk deel van het centrum. We zetten daarmee een belangrijke stap op weg naar het autoluw maken van andere delen van het centrum. Ook maken we plannen voor de transformatie van de Kanaaldijk Noordwest naar een fiets en wandelboulevard.

Nog niet afgerond. De werkzaamheden aan de noordelijke lus (de ontsluiting van het noordelijk deel van het centrum over de Kanaaldijk NW, de Waardstraat en de Torenstraat) zijn gestart in de Torenstraat. Voor de aanleg van de nieuwe brug over het kanaal bij de Waardstraat is een ingenieursbureau geselecteerd. .

Ontwikkelperspectief Helmond Centrum+  ( Joost van der Geest, Paul Spruijt )
Om de schaalsprong verder vorm te geven, werken we niet alleen aan deelplannen of thema's en gebieden, maar ook aan een integraal perspectief waarin alles bij elkaar komt. Dit heet het ontwikkelperspectief Helmond Centrum+ wordt in 2024 aangeboden aan de gemeenteraad. Het ontwikkelperspectief geeft de ruimtelijke interventies weer die nodig zijn om van de schaalsprong een kwaliteitsprong te maken en bij te dragen aan de brede welvaart. Zie ook paragraaf 4.5.1. 

Nog niet afgerond. Het eindconcept van het ontwikkelperspectief is in september 2024 gepresenteerd aan de gemeenteraad, waarbij ook het besluitvormingsproces is toegelicht. Vaststelling van het ontwikkelperspectief zal in het voorjaar van 2025 door het college plaatsvinden. Het Ontwikkelperspectief Helmond Centrum+ 2040 geeft richting aan de ontwikkeling van de stad voor het centrum+ gebied, op diverse (ruimtelijke) beleidsvelden.

Ontwikkeling Stationskwartier ( Joost van der Geest, Paul Spruijt )
In het Stationskwartier gaan we verder met de eerste ontwikkelingen, waaronder de Stationstuin (met daarin het Huis voor de Stad en omgeving en het nieuwe politiebureau) en het EHAD-terrein. Op het EHAD-terrein streven we naar een hoogstedelijke mix van wonen, werken en voorzieningen. Om te voorkomen dat pas over een aantal jaar de eerste resultaten in het Stationskwartier te zien zijn maken we ook actief werk van placemaking in de vorm van bijvoorbeeld vergroening, kunst en cultuur en tijdelijke invulling van leegstaande gebouwen als broedplaats.

Nog niet afgerond. Het stedenbouwkundig plan voor het EHAD-terrein is nagenoeg gereed en wordt verder uitgewerkt in gezamenlijkheid met een tweetal woningbouwcorporaties. De BIE voor dit project is door de raad geopend en de subsidie van de woningbouwimpuls ter  grootte van 6,5 miljoen is binnengehaald. Het plein voor het Huis voor de Stad wordt heringericht. Ook is er een start gemaakt met de planvorming voor het Parc Bruxelles en de route van het station naar het centrum. Voor de vergroening van het Stationskwartier is in de regiodeal 4 miljoen gereserveerd. Diverse woningbouwprojecten zijn in ontwikkeling en de bouw van het nieuwe districtskantoor van de politie is gestart.

Suytkade ( Joost van der Geest, Paul Spruijt )
Op Suytkade bouwen we volop door en werken we aan de nieuwe locatie van het Jan van Brabantcollege.

Nog niet afgerond. De grondgebonden woningen aan de Kanaalboulevard zijn in aanbouw genomen. Ook gaan Waterburcht 4, 5 en 6 richting uitvoering. De planvorming voor het nieuwe Jan van Brabantcollege loopt.

Wijkontwikkelingsplannen ( Joost van der Geest, Paul Spruijt )

• Ook bij de herstructurering van de Weverspoort voeren we de laatste projecten uit met de bouw van het winkelplein en het Advocaat Botsplein
• Met de voltooiing van de Boemerang ronden we de herstructurering van Helmond West af
• De aanpak van de Leonardusbuurt gaat verder. De openbare ruimte volgt de renovatie van de woningen. Aan het veldje in de Dijksestraat werken we aan de ontwikkeling van woningbouw
• We starten met de uitvoering van het wijkontwikkelingsplan Helmond Noord. Op het voormalig Pnemterrein werken we aan woningbouw, verkeersmaatregelen en herinrichting openbare ruimte. Op de voormalige Knippenberglocatie komen woningen. We maken samen met de corporatie een integrale ruimtelijke visie voor de Bloem- en Paardenvelden
• In Helmond Oost starten we projecten uit het vastgestelde ruimtelijke ontwikkelingsplan op. Het appartementencomplex op Lindberghplein wordt opgeleverd, een blok verouderde woningen wordt vervangen en werken we aan projecten voor de vergroening.
• We zijn volop aan de slag met het wijkontwikkelingsplan Rijpelberg. In 2024 zal dat aan de gemeenteraad ter vaststelling worden aangeboden. Daarna zal de uitvoering starten, evenals de ontwikkeling van een MFA. Hiertoe zullen in de begroting van 2025 middelen worden toegekend om de wijk Rijpelberg duurzaam te versterken. In 2024 wordt gestart met de uitvoering van de woningbouw van het Lobke.

Behaald: De door de raad vastgestelde Wijkontwikkelingsprogramma’s voor de Binnenstad Oost (2002), Helmond-West (2009) en Annawijk (2018) zijn in een afrondende fase en zullen na oplevering van laatste projecten en interventies beëindigd worden.
Behaald: De door de raad vastgestelde Wijkontwikkelingsprogramma’s voor de Leonardusbuurt (2016), Helmond-Oost (2020) en Helmond-Noord (2023) zullen nog enkele jaren in uitvoering zijn.
Behaald: In 2024 is gestart met het opstellen van het Wijkontwikkelingsprogramma voor Rijpelberg, welk in 2025 door de gemeenteraad wordt besproken en vastgesteld.

Aanvullende resultaten

De Schaalsprong als middel om Helmond sterker te maken: inclusief, levendig, klimaatbestendig, duurzaam
Aanleiding 
De regio Brainport groeit snel. Om deze groei mogelijk te maken is een schaalsprong van de regio noodzakelijk, waarbij Helmond ook verantwoordelijkheid neemt om deze bevolkingsgroei de komende jaren op te vangen. Samen met het Rijk, provincie en de regio is afgesproken dat Helmond een flink deel van deze groei voor haar rekening neemt (Verstedelijkingsakkoord Stedelijk Gebied Eindhoven, juni 2022). Het gaat daarbij voor de gemeente om een groei tot 2040 met 15.000 woningen inclusief de daarbij behorende voorzieningen, 10.000–15.000 arbeidsplaatsen en verschillende mobiliteitsmaatregelen om de groei op te kunnen vangen.  We groeien naar 115.000 inwoners en dat vraagt meer woningen, arbeidsplaatsen en nieuwe voorzieningen. Die groei willen we ook echt benutten om de stad sterker te maken voor iederéén. Het ontwikkelverhaal uit 2023 geeft concreet richting aan deze groei met de positionering van Helmond als ‘Toekomstbestendige Makersstad’: een (her)waardering van Helmonds industriële makersmentaliteit, gekoppeld aan duurzame ambities in Helmonds groene omgeving. Het is een leidraad voor het maken van keuzes met het oog op de toekomst van de stad, zowel voor de gemeente als andere partijen in Helmond. Samen maken we de stad: Helmond Stad van Makers.

De schaalsprong is een verbindende opgave 
De schaalsprong kenmerkt zich als een verbindende opgave tussen de programma’s.  In deze jaarverantwoording zijn de bereikte resultaten in de programma’s en thema’s opgenomen.

Concreet gaat het in de opgave van de schaalsprong om: 

1. Positioneren van de stad Helmond als Makerstad, Stad van Makers 

2. Ontwikkelen van 15.000 woningen tot 2040 waarvan 6000 (versneld) tot 2030 in Helmond, inclusief de daarbij benodigde voorzieningen, zoals scholen, buurthuizen, zorg, sport, groen en cultuurvoorzieningen 

3. Versterken van de groenstructuren in en rondom de stad (zoals Stadse Aa, Goorloop en de kanalen), en het vergroenen van stedelijke gebieden 

4. Ontwikkelen van 10.000– 15.000 arbeidsplaatsen in stedelijke werkmilieus, bestaande bedrijventerreinen en de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerrein (Varenschut en Brainport Oost)  

5. De groei van de stad klimaatadaptief en klimaatneutraal laten plaatsvinden door middel van duurzame opwek elektriciteit & collectief warmtenet en het vergroten van de netcapaciteit 

6. Versterken van de bereikbaarheid voor voetganger, fiets, OV, deelmobiliteit en auto en daarmee dus ook de leefbaarheid van de stad  

De relaties met de programma’s is als volgt:

1. Meedoen, rondkomen en vooruitkomen 

• Bij de ontwikkeling van woningen en arbeidsplaatsen houden we rekening met de verschillende doelgroepen. 
• We voegen voorzieningen toe (scholen, sport, zorg, recreatie, cultuur) die voor de nieuwe inwoners én bestaande inwoners van belang zijn.
• We versterken de verbinding tussen onderwijs en bedrijfsleven, o.a. met trajecten als ‘Een leven lang leren’ .
• We zetten in op Stad van Makers, passend bij het DNA van de stad en ook het potentieel van de arbeidsbevolking in Helmond.

2. Duurzaam en leefbaar

• De groei van de stad dient klimaatadaptief en klimaatneutraal plaats te vinden. Bij de ontwikkeling van woningen is dit het uitgangspunt.
• We zetten in op het versterken van groenstructuren en het vergroenen van het stedelijk gebied.  
• We ontwikkelen duurzame opwek en warmtenetten, waarbij ook de aansluiting op dit warmtenet voor bestaande woningen onderdeel is.

3. Economisch vitaal en aantrekkelijk  

• Een (her)waardering van Helmonds industriële makersmentaliteit, gekoppeld aan duurzame ambities in Helmonds groene omgeving en aan de drie economische topsectoren van de stad.
• We ontwikkelen arbeidsplaatsen in stedelijke werkmilieus, bestaande bedrijventerreinen en ontwikkelen bedrijventerrein (Varenschut en Brainport Oost).

4. Bestuur & organisatie  

• We laten de organisatie meegroeien met de groei van de stad, zowel in arbeid als in investeringsopgave in de diverse domeinen.
• We lobbyen continu richting provincie en rijk, onder meer ter verkrijging van middelen voor de ontwikkeling van de schaalsprong.  

Nieuw Brandevoort (plangebied voormalig Brainport Smart District)
Op 2 juli 2024 heeft de gemeenteraad besloten te stoppen met de ontwikkeling van Brainport Smart District (BSD) en het college opdracht gegeven om binnen een aantal door haar gestelde kaders een nieuwe koers uit te werken voor de gebiedsontwikkeling. In overleg met onze belangrijkste samenwerkingspartners is een stedenbouwkundig bureau aangetrokken om de nieuwe plannen voor de (stedenbouwkundige) invulling van het gebied uit te werken. Daarnaast zijn afspraken gemaakt met de partners over de invulling van het vervolgproces dat we doorlopen om tot deze nieuwe invulling te komen. Dit proces is na de zomer gestart en loopt door in 2025. Naast de uitwerking van nieuwe plannen voor de invulling van deze gebiedsontwikkeling is er nog een aantal ontwikkelingen dat is geïnitieerd onder de noemer van BSD en is of wordt gerealiseerd. Zo zijn er enkele woningen opgeleverd in het gebied dat bekend staat als het 40KavelLab en is hier in het najaar ook gestart met de bouw van 15 appartementen door de CPO ‘Buitengewoon’. Deze woningen zullen zorgvuldig worden ingepast in de nieuwe plannen.