Welke resultaten hebben we in 2024 geboekt? Hieronder een overzicht van een aantal belangrijke mijlpalen die we bereikt hebben, onderverdeeld per programma.
Eén mijlpaal willen we hier apart noemen en dat is de opening van het Huis voor de Stad. Op 8 april namen we het nieuwe pand in gebruik; in juni volgde de officiële opening met onder andere een drukbezochte open dag voor inwoners. We zijn heel blij met onze moderne en duurzame huisvesting die alle medewerkers onder één dak samenbrengt en daarmee de samenwerking tussen collega’s een impuls heeft gegeven. Ook voor de dienstverlening aan inwoners is het een flinke stap vooruit.
Meedoen, rondkomen en vooruitkomen
Brede welvaart begint bij een veerkrachtig en inclusief Helmond waarin iedereen kan meedoen, rondkomen en vooruitkomen. Waar inwoners bestaanszekerheid hebben, kinderen veilig kunnen opgroeien en iedereen dezelfde kansen heeft. Waar we er als gemeente zijn voor de mensen die dat het hardste nodig hebben.
Sociale Teams Helmond (STH) is in 2022 begonnen aan de opdracht om zo veel mogelijk zorg en ondersteuning laagdrempelig te organiseren zodat basisondersteuning toegankelijk blijft voor alle inwoners. In 2024 heeft een evaluatie plaatsgevonden en hebben we geconcludeerd dat niet alle doelen zijn gehaald maar dat STH wel op de goede weg is. Het contract is daarom met twee jaar verlengd vanaf 1 januari 2026.
Voor de Time Out & Verblijfsvoorziening voor mensen met onbegrepen gedrag is eind 2024 het concept-ondernemingsplan afgerond. In 2025 wordt het businessplan definitief en zetten we verdere stappen richting realisatie.
Om mensen met een laag inkomen een extra steuntje in de rug te geven hebben we de inkomensgrens voor de bijzondere bijstand en de collectieve aanvullende verzekering verhoogd van 120 naar 130% van het sociaal minimum. In 2023 deden we dat al voor de inkomensverklaring. Ook hebben we een witgoedregeling opgezet waarmee inwoners met een laag inkomen een oud energieslurpend apparaat kunnen vervangen door een energiezuinig exemplaar. Daarmee besparen ze direct op de energierekening en dus op hun vaste lasten.
Het inzetten van ervaringsdeskundigen was een langgekoesterde wens. In 2024 zijn twee ervaringsdeskundigen in dienst gekomen van de LEVgroep. Zij worden ingezet op concrete opdrachten bij LEV, Senzer, Sociale Teams en de gemeente.
In het kader van de Helmondse Educatieve Agenda is op tien basisscholen met een hoge achterstandsscore de verlengde schooldag ingevoerd. Daarmee bevorderen we gelijke kansen voor alle kinderen.
De visie op nieuwkomersonderwijs is in nauwe samenwerking met partners geschreven. We ronden de besluitvorming hierover in 2025 af. Verder zijn we in 2024 samen met schoolbesturen gestart met het opstellen van een Integraal Huisvestingsplan voor de periode 2029-2044 (IHP fase 2).
In het kader van inclusie hebben we samen met ervaringsdeskundigen een Actieplan VN-verdrag 2024-2025 opgesteld. In 2024 is een mystery guest onderzoek gedaan naar de toegankelijkheid van de gemeente. Daarnaast kreeg inclusiviteit een plek in de nieuwe subsidieregeling Sociaal Domein en in het evenementenbeleid. In het kader van digitale inclusie hebben we onder andere een succesvolle Week van het Digitaal Bewustzijn georganiseerd.
In onze armste wijken leven mensen gemiddeld zeven jaar korter dan in de rijkste wijken. Het verschil in gezonde levensjaren is nog een stuk groter. Dat vinden we onacceptabel. Daarom zetten we in op het verkleinen van gezondheidsverschillen, bijvoorbeeld door allerlei activiteiten in het kader van het Stadsplan Basisvaardigheden die we samen met partners organiseren.
Met recht een mijlpaal: na jaren van voorbereiding en bouwen is in 2024 Sport- en Beleefcampus De Braak door de aannemer opgeleverd. Drie van de vier partners ‘wonen’ inmiddels in het pand. Naar verwachting neemt Helmond Sport in het eerste kwartaal van 2025 zijn intrek waarna medio juni 2025 de officiële opening zal plaatsvinden. Verder zijn in 2024 voorbereidingen getroffen voor de sloop van het oude stadion en de daaropvolgende herinrichting van het terrein met drie voetbalvelden en de buitenruimte.
Duurzaam en leefbaar
Er komen tot 2040 ca 15.000 nieuwe woningen bij. Dat vraagt uitbreiding van veel voorzieningen en maakt een mobiliteitstransitie noodzakelijk. Een transitie die bovenal duurzaam moet zijn om zo de leefbaarheid in de stad te vergroten. We werken toe naar een klimaatneutrale en klimaatbestendige stad.
In februari 2024 stelde de gemeenteraad de Omgevingsvisie vast. Een belangrijke mijlpaal omdat hierin de doelen en ambities voor ontwikkelingen in het fysiek domein tot 2040 zijn opgenomen, En bovendien een verplicht instrument onder de Omgevingswet. De eveneens in 2024 vastgestelde Woonvisie vloeit hieruit voort.
Het tekort aan (betaalbare) huizen blijft onze aandacht vragen. Te veel mensen wachten te lang op een woning. Overigens niet alleen in Helmond, maar in heel Nederland. We hebben daarom in 2024 veel tijd en energie gestoken in het versnellen van procedures en het verbeteren van de samenwerking met corporaties. De raad heeft bij de vaststelling van de begroting in november 2024 ingestemd met een reserve woningbouwversnelling (‘woonfonds’) waardoor we de komende vier jaar 2,5 miljoen euro per jaar ter beschikking hebben om de woningbouw te stimuleren. In 2025 leggen we een voorstel aan de raad voor over de besteding van deze middelen.
Het centrum wordt de komende jaren verder verstedelijkt, vergroend en deels autoluw gemaakt. Met als doel om de levendigheid en aantrekkelijkheid te vergroten. In 2024 is in dit kader Oranjekade opgeleverd, een sfeervolle nieuwe buurt midden in het centrum. Daarop volgend is de gestart met de werkzaamheden aan het 25 Septemberpark en de aanleg van de Noordelijke Lus die de autobereikbaarheid van het noordelijk deel van het centrum moet garanderen. Voor de ontwikkeling van het Stationskwartier hebben we een Rijkssubsidie van 6,5 miljoen euro binnen weten te halen.
Onze Brainportregio groeit snel. Om deze groei mogelijk te maken is een schaalsprong van de regio noodzakelijk waarbij ook Helmond verantwoordelijkheid neemt om de groei de komende jaren op te vangen zoals afgesproken in het Verstedelijkingsakkoord. Tot 2040 komen er ca 15.000 woningen bij en 10-15.000 arbeidsplaatsen. Dat vraagt ook om voorzieningen op het gebied van mobiliteit, onderwijs, gezondheidszorg, groen, recreatie, duurzame opwek van energie, etc. Wij zien de Schaalsprong als een middel om Helmond sterker te maken voor iedereen. Dit is een verbindende opgave door alle programma’s van de begroting heen en vraagt om een integrale aanpak.
Steeds meer bouwplannen dreigen vertraging op te lopen door het onvoldoende beschikbaar zijn van elektriciteit, de zogenaamde netcongestie. In december 2024 hebben we een gemeentelijk doorbraakteam netcongestie ingericht. Dit team richt zich op het vinden van oplossingen voor projecten die voor de gemeente belangrijk zijn maar door de netcongestie vertraging dreigen op te lopen. De nieuwe ambulancepost van de GGD is daarvan een voorbeeld.
Voor Nieuw Brandevoort (voormalig Brainport Smart District) wordt een nieuw stedenbouwkundig plan gemaakt dat in de loop van 2025 gepresenteerd wordt.
Het landelijke programma ‘Preventie met Gezag’ is in 2024 gestart. Helmond is één van de deelnemende gemeenten. Doel is jongeren in kwetsbare wijken weerbaarder te maken tegen criminaliteit. Het programma kent een looptijd van meerdere jaren; de raad wordt jaarlijks geïnformeerd over de voortgang.
Het aantal boa’s is in 2024 uitgebreid naar 26 fte. De komende jaren groeit dit aantal verder. Elke wijk heeft inmiddels een vaste wijkboa.
Bewustwording van onze inwoners is een eerste stap naar een klimaatbestendig Helmond. In 2024 hebben we diverse publieksacties uitgevoerd om de bewustwording te vergroten. Denk aan Operatie Steenbreek en de adoptie van plantvakken en geveltuinen. In ons beheer en onderhoud nemen we overigens klimaatadaptieve maatregelen zo veel mogelijk mee.
Op het gebied van mobiliteit hebben we onder andere het fietspad Helmond – Eindhoven geopend, een nieuwe bushalte met deelmobiliteit geopend op bedrijventerrein BZOB en Bravoflex (opnieuw) geïntroduceerd. Daarnaast zijn voorbereidingen getroffen om verspreid over de stad 350 extra laadpalen te plaatsen en heeft de raad de Strategie Verkeersveiligheid vastgesteld.
Economisch vitaal en aantrekkelijk
Helmond is de tweede centrumstad in de Brainportregio en daarmee een economische factor van betekenis. Het economisch sterker maken van onze stad helpt bij het vergroten van de brede welvaart en daarmee aan een inclusieve, leefbare en gezonde stad.
Voor de verdere ontwikkeling van FoodTech Brainport is in 2024 een visie vastgesteld. De eerste stappen in de uitvoering daarvan zijn reeds gezet. De Automotive Campus hebben we in gezamenlijk eigendom met de provincie Noord Brabant en Bouwbedrijf Van de Ven. De governance van de Campus moet opnieuw worden ingericht waarbij een publiek-private samenwerking het uitgangspunt is. In 2024 zijn de uitgangspunten voor een op te richten PPS-constructie gedefinieerd. Dit moet in 2025 leiden tot besluitvorming.
De horeca is een belangrijke trekker voor het centrum. De nieuwe horecavisie 2030 geeft handvatten voor de stimulering en ondersteuning daarvan. Als uitvloeisel daarvan is de mogelijkheid gecreëerd om op de Markt winterterrassen te plaatsen. Daarvan is in de winter 2024-2025 ook al gebruik gemaakt.
Een inclusieve, flexibele en duurzame arbeidsmarkt is een belangrijke randvoorwaarde voor het realiseren van brede welvaart voor alle inwoners. Met de opening van het Werkcentrum Helmond-De Peel hebben alle inwoners en werkgevers een plek waar zij antwoord kunnen krijgen op vragen rondom werk, scholing en ontwikkeling. Specifiek voor arbeidsmigranten is het informatiepunt Work In NL Helmond-De Peel in 2024 geopend.
Met betrekking tot de bedrijventerreinen hebben we voor Varenschut Noord de initiatieffase afgerond en zijn de verdiepende onderzoeken gestart om te komen tot de ontwikkeling van dit bedrijventerrein. In samenwerking met Stichting Bedrijventerreinen Helmond maken we een Visie Bedrijventerreinen Helmond; deze wordt in 2025 opgeleverd.
Onze culturele voorzieningen moeten meegroeien met de schaalsprong. Om die reden is, in nauwe samenspraak met de stad, de Cultuurvisie 2040 opgesteld. Met als uitgangspunt dat kunt en cultuur voor iedereen toegankelijk moeten zijn. Het uitvoeringsprogramma volgt in 2025. Verder hebben we in 2024 voor het eerst meegedaan aan GLOW. En met succes; de reacties op de projecties op en rond Het Speelhuis waren lovend.
Bestuur en organisatie
De gemeente Helmond wil voor haar inwoners, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties een betrouwbare en dienstbare overheid zijn die meedenkt, zich openstelt, transparant communiceert en dicht bij de leefwereld van de inwoner staat.
In het kader van het verbeteren van de dienstverlening aan onze inwoners zijn we in 2024 begonnen met het herzien van onze communicatie-uitingen (denk aan brieven, folders, website). Doel is om meer begrijpelijk, empathisch en cultuursensitief te communiceren en daardoor beter aan te sluiten bij de leefwereld van onze inwoners.
We zetten lobby en public affairs in om de belangen van Helmond op regionaal, nationaal en internationaal niveau te behartigen. Zo hebben we, samen met de ander gemeenten in Brainport, het VNG-congres 2025 naar onze regio gehaald. Verschillende bestuurders hebben in 2024 deelgenomen aan bijeenkomsten van diverse netwerken zoals de VNG, G40 en Brabant Stad. We nemen actief deel aan de New Towns alliantie waarin de voormalige groeisteden gezamenlijk de aandacht van het Rijk vragen voor hun specifieke problematiek.
In september 2024 was het 80 jaar geleden dat Helmond werd bevrijd. Daar hebben we veel aandacht aan besteed. Met een scala aan activiteiten werd niet alleen de bevrijding gevierd, maar ook stilgestaan bij de impact van oorlog en het belang van vrijheid. De activiteiten lopen door in 2025 als nationaal wordt gevierd dat we 80 jaar in vrijheid leven.
We willen toegroeien naar een professionele en eenduidige manier van omgaan met participatie. Eind 2023 werd het Beleidskader Participatie door de gemeenteraad vastgesteld. In 2024 hebben we participatie verankerd in onze werkprocessen. We hebben veel aandacht besteed aan bewustwording bij onze medewerkers, onder andere met trainingen en een toolbox.
Onderdeel van de organisatieontwikkeling is de implementatie van het integraal wijkgericht werken. Daarbij richten we ons op het verbinden en versterken van verschillende initiatieven tot een integrale manier van samenwerken in de wijken. Dit loopt door alle programma’s heen.
Met de ingebruikname van het Huis voor de Stad is onze dienstverlening aan inwoners op vier locaties samengebracht op één locatie. Dat bood nieuwe kansen: we heten bezoekers in een open en transparante sfeer op een persoonlijke manier welkom in ons Huis. De medewerkers gastontvangst spelen hierin een belangrijke rol.
Onze organisatie moet in balans zijn met de uitdagingen waar de stad voor staat met een adequate personeelsbezetting, zowel kwalitatief als kwantitatief. Op 1 juli 2024 is de organisatiestructuur aangepast op basis van de in 2023 benoemde ontwerp- en inrichtingsprincipes. In de tweede helft van het jaar is een groot aantal sleutelposities ingevuld. Daarnaast hebben we het hybride werken versterkt met digitale hulpmiddelen, moderne werkplekken en een nieuw thuiswerkbeleid. Daarmee hebben we een stevige basis gelegd voor het realiseren van onze ambities in de komende jaren.